MATERI BAHASA JAWA "UYON-UYON LAN GAMELAN"

KASUSASTRAN KANG TINEMU ING GENDING

KASUSASTRAN KANG TINEMU ING GENDHING :

1. Cakepan yaiku syair, tetembungan kang dienggo ing tembang.

2. Cengkok yaiku lak-luking swara kanggo nglagokake tembang.

3. Gendhing yaiku lelagoning gamelan kawangun saking mawarni aspek karawitan.

4. Gamelan yaiku piranti karawitan kanggo ngiringi tembang, kayata; bonang, kendhang, gong kempul, gender, gong gedhe, peking, demung, saron, kenong, slenthem, gambang, rebab, siter, lsp.

5. Laras yaiku rasa thinthingane swara cendhak nganti swara dhuwur.

6. Titi laras yaiku angka minangka gantine laras (swara cendhak tekan swara dhuwur).

7. Pathet yaiku ukuran cendhek lan dhuwure swara kanggo nglagokake tembang.

8. Pedhotan yaiku pamedhoting swara ing tengahing tembang ing saben larik.

9. Senggakan yaiku unen-unen mawa lagu ing satengahing tembang kang binarung swaraning gendhing/ pradangga

10. Swarawati yaiku waranggana, pesindhen, penyanyi putri.

11. Wiraswara yaiku penyanyi kakung.

12. Gerong yaiku tembang kang dilagokake bareng karo gamelan kanggo mbarengi gendhing, dene sing gerong para wiraswara/ pradangga.

13. Sindhenan yaiku tetembangan kang dilagokake dening waranggana utawa pesindhen binarung swaraning gamelan/ lelagoning gendhing.

14. Irama yaiku ukuran rindhik rikating panabuhing gamelan.

15. Bawa yaiku tembang kanggo mbukani gendhing utawa miwiti gendhing tanpa tabuhan.

Buka yaiku tetabuhan utawa swara kang kanggo bukani gendhing.

TULADHANIPUN UYON-UYON : LELAGON PANGATAK, LARAS PELOG PATHET ENEM

KAWRUH GAMELAN

Gamelan inggih menika  seni musik tetabuhan tradhisional asli saking  Indonesia utamanipun  saking pulo Jawa, Madura, Bali saha Lombok. Tembung gamelan menika asalipun saking basa Jawa inggih menika "gamel" kang gadhah makna "tabuh". Isi gamelan menika saprangkat piranti musik ingkang diagem ngiringi tembang, utawi ditabuh tanpa tembang minangka klenengan.

Andharan cekak bab ricikan gamelan miturut wujud,  bahan, cara nabuh gamlen :

1. Wujud Tebokan

Ricikan gamelan ingkang wujud tebokan iku cara nabuh dithuthuk (bedhug, tambur)               utawi dipunkebuk (kendhang).

2. Wujud Wilahan

Gamelan ingkang wujudipun wilahan inggih punika Gender, Slenthem, Gambang,                Demung, Saron, Peking. Caranipun nabuh dipunthuthuk.

3. Wujud Wilahan Pencon

Gamelan ingkang wujudipun wilahan pencon inggih punika Slentho, Gong Kemodhong,         Kecer. Cara nabuhipun dipunthuthuk.

 4. Wujud Pencon

Gamelan ingkang wujudipun pencon inggih punika Bonang, Kethuk, Kenong,                        Kempyang, Kempul, Suwukan, Gong. Cara nabuh dipunthuthuk, jagur.

5. Wujud Kawatan

Gamelan ingkang wujudipun kawatan inggih punika Rebab, Siter, Clempung. Cara n             nabuh Rebab dipungesek, dene Siter lan Cemplung dipunpethik utawi cuwik.

6. Wujud Pipa

Gamelan ingkang wujudipun pipa inggih punika Suling saha Kemanak. Cara                           ngungelaken Suling dipunsebul, dene Kemanak dipuntabuh.

Sumber : http://edusiana.com/pemahaman-arti-dan-bagian-bagian-dari-uyon-uyon/